BÌNH LUẬN
Sau mùa giải đầu tiên đầy rẫy biến động ở Tottenham Hotspur, Son Heung-min suýt chút nữa đã nói lời chia tay đội bóng thành London để trở về với sân chơi Bundesliga. Thế nhưng, sau khi quyết định chấp nhận đương đầu thử thách, anh đã tự thay đổi để biến mình thành mẫu cầu thủ mà HLV Mauricio Pochettino vô cùng ưa thích: Quyết liệt, thông minh, và quan trọng nhất là hoạt động không biết mệt mỏi.
Dưới thời Jose Mourinho, đẳng cấp của Son đã đạt đến một tầm cao mới: 11 lần góp dấu giày vào bàn thắng (9 pha lập công, 2 kiến tạo) ở Ngoại hạng Anh kể từ đầu mùa. Trong khi đó, cả đội Arsenal – đối thủ mà Son cùng các đồng đội sẽ đối mặt cuối tuần này – mới chỉ ghi... 10 bàn suốt những vòng đấu đã qua.
Thành quả của sự tiến bộ vượt bậc suốt vài năm qua là bản hợp đồng mới mà anh cùng Ban lãnh đạo Tottenham đang chuẩn bị đặt bút kí. Ở tuổi 28, Son sẽ trở thành một trong những người hưởng lương cao nhất tại Spurs, bên cạnh hai cái tên Harry Kane và Tanguy Ndombele. Mức thù lao này cũng chứng minh cho vị thế của ngôi sao người Hàn Quốc, với tư cách một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới hiện tại.
GettyBàn hợp đồng “khủng” nói trên cũng phản ánh sự thay đổi trong suy nghĩ của Son. Từ chỗ một cầu thủ còn bỡ ngỡ thiếu tự tin của 4-5 năm về trước, Son nay đã hiểu rõ giá trị của bản thân nằm ở đâu. Bản thân anh cũng đã hiểu được những màn trình diễn của mình đã đủ để thuyết phục ban lãnh đạo Tottenham – đứng đầu là ông chủ Joe Lewis cùng Chủ tịch Daniel Levy – phải đưa anh vào diện “không thể thay thế”.
Thương hiệu mang tên Son Heung-min cũng đang có đà tăng trưởng mạnh mẽ. Tháng 10 vừa qua, anh vừa gia nhập bộ phận thể thao của Công ty quản lý Hollywood CAA – CAA Base. Đây là nơi chăm sóc các giá trị về thương mại của HLV Jose Mourinho cùng tiền vệ Dele Alli và đặc biệt là siêu sao Cristiano Ronaldo, một thân chủ khác của công ty này.
Vậy, làm cách nào mà Son đã tiến hóa từ một cầu thủ chạy cánh “tầm trung” thành một tiền đạo xuất sắc? Đâu là nguyên nhân biến anh từ một tân binh đầy nhút nhát trở thành người có tiếng nói trong phòng thay đồ Tottenham? Điều gì đã biến một cầu thủ có giá trị thương mại nằm ở mức tiềm năng trở thành “David Beckham của châu Á”, được rất nhiều người hâm mộ săn đón đến thế?
Getty ImagesTÀI NĂNG TRÊN SÂN CỎ
Được giao nhiệm vụ theo dõi và đánh giá Son, các tuyển trạch viên của Tottenham chắc chắn đã hiểu rõ lý do vì sao HLV Mauricio Pochettino từng rất muốn chiêu mộ cầu thủ người Hàn Quốc khi ông còn dẫn dắt Southampton hồi năm 2013. Thời điểm đó, thay vì đến Anh thi đấu, Son lại quyết định đầu quân cho Bayer Leverkusen.
Trong hai năm khoác áo Die Werkself, anh có sự tiến bộ đáng chú ý khi trở thành một mũi nhọn nguy hiểm trên hàng công (12 bàn ở mùa 2013/14 và 17 bàn ở mùa 2014/15, thành tích vượt trội so với thời còn khoác áo Hamburg). Với sự nhanh nhẹn, Son có khả năng thực hiện những pha chạy chỗ thông minh để kéo giãn hàng phòng ngự đối phương.
Đồng thời, anh cũng được trinh sát viên của Tottenham đánh giá là có thể phối hợp ăn ý với Harry Kane – người khi đó chỉ mới nổi, nhưng cũng có sự thăng tiến vô cùng nhanh chóng.
Arsenal là một trong những CLB cử người theo dõi Son, nhưng Tottenham mới là đội nỗ lực theo đuổi cầu thủ này quyết liệt nhất, khi chịu bỏ ra 22 triệu Bảng để chiêu mộ anh vào tháng 8/2015. Nhắc lại câu chuyện khi giành lấy chữ ký của Son, David Webb – cựu truyển trạch viên của Spurs cho hay:
“Đây đúng là mẫu cầu thủ ưa thích của Mauricio Pohettino. Ở Leverkusen, cậu ấy đã thể hiện khả năng mà Mauricio thích nhất – đó là di chuyển không bóng.”
“Cách lựa chọn thời điểm di chuyển, cùng cách tung ra nhưng pha chạy chỗ của cậu ấy rất đáng chú ý. Một cầu thủ thực sự thông minh!”
“Có thể nói, đó là những đặc tính vô cùng nổi bật đối với một cầu thủ ở độ tuổi như vậy.”
GettyĐến Tottenham, Son có khởi đầu khá hứa hẹn. Tuy nhiên vào đầu tháng 11/2015, anh bất ngờ dính chấn thương bàn chân và phải nghỉ thi đấu trong vòng hơn một tháng. Việc phải ngồi ngoài trong quãng thời gian này khiến Son không còn duy trì được phong độ. Anh trải qua chuỗi 12 trận liên tiếp “khô hạn bàn thắng”, và chỉ ghi vỏn vẹn 8 bàn sau 40 lần ra sân trên mọi đấu trường suốt cả mùa giải 2015/16.
Thậm chí, trong trận đấu cuối cùng của mùa giải năm đó khi Tottenham thất bại tan tác trên sân của Newcastle với tỉ số 5-1, HLV Pochettino đã thể hiện sự tức giận với không chỉ với Son mà còn là toàn đội, khi tất cả đều thi đấu vô cùng bạc nhược.
Sang mùa giải mới, Son tiếp tục gặp vô số vấn đề cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Trong ba trận đấu đầu tiên, tiền đạo này thậm chí còn không được đăng ký thi đấu. Khi đó, anh gần như đã “dứt áo” để trở về Đức. Thế nhưng, mọi cuộc đàm phán đều đổ bể vào phút chót.
Cộng thêm việc ĐT Hàn Quốc khi đó không có bất cứ trận đấu nào ở loạt trận FIFA Day tháng 9/2016, Son buộc phải tiếp tục tập luyện cùng các đồng đội tập luyện tại trung tâm Hotspur Way để duy trì thể trạng.
"Khổ tận cam lai", đây lại trở thành bước ngoặt đối với sự nghiệp của tiền đạo sinh năm 1992. Anh thể hiện quyết tâm cao độ, đồng thời chấp nhận những lời khuyên về việc phải tự thay đổi bản thân từ HLV Mauricio Pochettino.
Ngoài ra, ông thầy người Argentina cũng đưa ra một “tôn chỉ” mà Son đã thực hiện vô cùng nghiêm ngặt – đó là không bao giờ thoái lui trước bất cứ khó khăn nào.
Getty ImagesPochettino đã nhìn ra sự ngần ngại của Son khi anh từ chối chuyển đến Southampton. Ông cũng tiếp tục nhận ra vấn đề này khi Son từ chối Tottenham ở đầu kì chuyển nhượng Hè 2015, để rồi thay đổi quyết định sát ngày “phiên chợ” đóng cửa.
Trở lại sau loạt trận ĐTQG này, Son được HLV Pochettino điền tên vào danh sách các cầu thủ ra sân trong chuyến làm khách trước Stoke City. Không phụ lòng mong mỏi từ Ban huấn luyện, anh lập tức ghi cú đúp và đóng góp một pha kiến tạo để giúp Spurs giành chiến thắng 4-0. Đến hết mùa giải 2016/17, anh ghi 21 bàn thắng trên mọi mặt trận.
Nhiệm vụ của BHL Tottenham lúc này là làm sao để tối ưu hóa tiềm năng mà Son nắm giữ. Ngoài ưu điểm về mặt tốc độ, Son còn có một vũ khí vô cùng hữu dụng khác là khả năng dứt điểm bằng cả hai chân. Do đó, Pochettino và cộng sự đã liên tục yêu cầu Son và Harry Kane tập sút từ mọi góc độ và khoảng cách trước khung thành.
Tiếp theo, BHL tìm cách cải thiện khả năng chọn thời điểm để chạy chỗ, nhằm giúp anh có được vị trí thuận lợi nhất để áp dụng kết quả từ hàng loạt bài tập nói trên.
“Cậu ấy không chỉ tập dứt điểm, mà còn tập cả chạy chỗ từ hai phía cầu môn. Rất hiếm khi bạn nhận bóng từ các đường chọc khe trong tư thế thẳng với khung thành, mà thường là quay về một góc. Vì vậy, các pha dứt điểm cũng phải khó hơn dựa trên vị trí mà thủ môn đang đứng.” – Webb kể lại.
“Son tập rất nhiều tình huống như vậy, để có được cảm giác thực tế nhất khi đứng trước những pha bóng với kịch bản này trên sân. Thường thì cậu ấy không thi đấu với vai trò một cầu thủ chạy cánh đơn thuần, mà hoạt động ở hành lang giữa trung vệ và hậu vệ biên.
Trong những pha chạy chỗ, cậu ấy cũng phải di chuyển nhận bóng ở một góc hẹp hơn thay vì xuyên qua khoảng trống giữa hai trung vệ và do đó, các pha dứt điểm cũng phải hơi cong và xoáy hơn một chút. Đây rõ ràng là phương án mà Tottenham muốn cậu ấy triển khai.”
Getty ImagesSự cải thiện về khâu dứt điểm của Son đã được thể hiện rõ ràng ở mùa giải 2016/17. Chỉ tính riêng ở Ngoại hạng Anh, anh đã có 14 pha lập công, gấp đôi so với thống kê về bàn thắng kỳ vọng (xG – thường được sử dụng để đánh giá chất lượng cú sút, có thể tạo nên bàn thắng hay không). Cụ thể, tổng xG của Son mùa đó chỉ là 6,7.
Ở Tottenham, Son luôn tập luyện một cách vô cùng chăm chỉ. Tuy nhiên, đức tính này đã được thể hiện từ trước đó rất lâu. HLV Roger Schmidt – người dẫn dắt ngôi sao 28 tuổi tại Leverkusen tiết lộ: “Cậu ấy tập luyện rất nhiều, đôi khi là tập riêng cùng cha mình. Sau mỗi buổi tập cùng đội, cậu ấy lại tiếp tục sút bóng bằng cả chân trái lẫn chân phải.”
Sự ảnh hưởng từ ông Son Woong-jung, cha của Son Heung-min, là vô cùng to lớn. Trước kia, ông cũng là cầu thủ chuyên nghiệp, nhưng phải sớm giải nghệ từ tuổi 28 vì chấn thương.
Ông Son Woong-jung sau đó đã tự đặt ra cho mình một “sứ mệnh” là phải dẫn dắt hai cậu con trai Heung-min and Heung-yun (từng thi đấu tại giải hạng 5 Đức, nay đang làm HLV ở học viện do Son Heung-min mở ra tại quê nhà) một cách cẩn thận.
Ông Woong-jung không cho con tham gia bất cứ CLB nào cho đến khi đã bước vào tuổi ‘teen’. Ông yêu cầu hai cậu ‘quý tử’ phải liên tục thực hiện các bài tập để hoàn thiện kỹ thuật, trước khi bước vào thi đấu. Việc tập luyện nói trên là chính là nền tảng quan trọng cho thành công của Son Heung-min sau này, và thể hiện rõ nhất khi bây giờ, anh đã có khả năng chơi bóng bằng hai chân cực kì điêu luyện.
Tất cả cũng được chứng minh bằng con số: Kể từ mùa 2015/16, Son là cầu thủ có tỉ lệ ghi bàn bằng chân không thuận cao nhất Ngoại hạng Anh.
Về mặt tổng thể, Son đã có nhiều sự tiến bộ kể từ mùa 2016/17 – dù anh vẫn… chưa tự phá kỷ lục của bản thân về số pha lập công trong một mùa giải. Còn nhớ, cuối năm 2017, HLV Pochettino từng phải đặt ra câu hỏi vì sao Son vẫn chưa được đánh giá cao và thậm chí còn chưa phải cái tên thường xuyên đá chính.
Khi đó, anh vẫn đứng sau những gương mặt như Dele Alli, Christian Eriksen và Erik Lamela trong các lựa chọn cho đội hình xuất phát.
Phải vài tháng sau đó, mọi chuyện mới dần thay đổi. Son dần có những màn trình diễn khá hay khi thi đấu ở khu vực trung tâm. Suốt mùa giải 2018/19, sự xuất sắc của Son khi thi đấu với vai trò “số 9” – ở thời điểm Harry Kane vắng mặt dài ngày vì chấn thương – đã giúp cho Spurs giành quyền vào trận chung kết Champinos League đầu tiên trong lịch sử.
Có thể nói rằng, nhìn cái cách mà Son tỏa sáng với vai trò trung phong, việc xếp anh thi đấu ở hành lang cánh là… một sự lãng phí tài năng!
Kể từ khi Jose Mourinho tiếp quản Tottenham, Son đã bắt đầu các trận đấu với vị trí bên hành lang cánh trái nhưng trên sân, anh chơi như một trung phong, một ‘số 9’ – trong khi Harry Kane lùi sâu để thi đấu như một ‘số 10’.
Biểu đồ dưới đây đã chứng minh: Ở các mùa giải gần đây, Son càng thi đấu ở khu vực giữa sân và ít có mặt ở hành lang cánh hơn trước.
Bên cạnh đó, anh cũng ít tham gia vào các tình huống phòng ngự hơn. Bây giờ, anh thường tập trung vào việc tung ra các đường chuyền luân chuyển bóng lên phía trước và tung các pha dứt điểm.
Thống kê: The Athletic
Như vậy, Son đã ‘tiến hóa’ ra sao trên phương diện một cầu thủ?
Hiện tại, vẫn còn những sự tranh cãi rằng anh vẫn chưa đạt đến trình độ của một ngôi sao “đẳng cấp hàng đầu thế giới”, và điều này giải thích vì sao chưa có một "ông lớn" tầm cỡ nào tìm cách chiêu mộ Son.
Cần phải nói rằng, Son vẫn có thời điểm trải qua các cơn "hạn hán" bàn thắng trong nhiều trận, điều mà những CLB như Real Madrid hay Bayern Munich không bao giờ mong muốn. Chưa kể, vẫn còn đó những nghi ngờ về việc anh có đủ bản lĩnh, sức mạnh tâm lý để đầu quân cho một CLB như Barcelona hay không, khi đã dần bước sang tuổi 30 và chưa bao giờ thử sức ở những tập thể có đầy sự áp lực như vậy.
Và một điều quan trọng nữa, đó là việc không một đội bóng lớn có thể theo đuổi được Son, người luôn nằm trong các ràng buộc dài hạn với CLB chủ quản. Bản thân BLĐ Tottenham, mà cụ thể là Chủ tịch Daniel Levy, cũng không có ý định bán người, khi đã đưa anh vào danh sách những cầu thủ “không thể thay thế” như đã nói.
Cho tới hiện tại, Son đang cho thấy một phong độ ghi bàn vô cùng ấn tượng, và đó là sự thật mà không ai có thể chối cãi. Tính đến nay, anh đã có 12 pha lập công sau 16 lần ra sân.
Cũng chính vì điều này, nhiều người cho rằng Son đang là nhân tố quan trọng nhất với Tottenham, chứ không phải Kane. Rafael van der Vaart, đồng đội cũ của Son tại Hamburg nhận định:
“Đây chính là cầu thủ chủ chốt của Tottenham. Dù vẫn còn đó Harry Kane, nhưng tôi nghĩ rằng Son mới là người đóng vai trò quan trọng hơn.”
“Tốc độ giúp cậu ấy trở thành một mối nguy hiểm thường trực trước khung thành. Ngoài ra, cậu ấy cũng biết cách tạo ra cơ hội hoặc tự mình ghi các bàn thắng.”
“Son đã đã thi đấu rất hay trong lúc Kane ngồi ngoài và tôi cho rằng, Tottenham vắng Son đáng tiếc hơn hẳn so với Kane.”
GettyimagesNhư trong thống kê ở trên, Son có khả năng dứt điểm rất tốt và số pha lập công của anh đã vượt xa so với con số bàn thắng kỳ vọng. Đây cũng là một phần trong việc đánh giá hiệu suất thi đấu của một cầu thủ.
Tính từ mùa 2015/16, Harry Kane đã ghi 106 bàn (không tính penalty), với xG 81,6 – tương đương với việc thêm 30% số bàn thắng dựa trên tính toán ban đầu.
Trong khi đó, hiệu quả của Son lại vượt trội hơn: 62 bàn (không tính penalty) từ xG 40,3 – đồng nghĩa với số pha lập công hơn đến 54% so với tính toán.
Thống kê: The Athletic
Bảng thống kê dưới đây cũng cho thấy Son đã đạt một đẳng cấp khác khi đạt trung bình 1,11 bàn sau mỗi 90 phút – vượt trội hoàn toàn so với tính toán xG.
Để nhận xét lại quá trình ‘tiến hóa’ về khả năng thi đấu của Son, có thể kết luận bằng một phát biểu từ HLV Roger Schmidt:
“Cậu ấy thi đấu rất hay dưới sự chỉ đạo của tôi tại Leverkusen. Đến Tottenham, Son đã trở thành một cầu thủ đẳng cấp thế giới!”
(Còn tiếp...)
Goal Vietnam