Thế giới chuyển nhượng bóng đá hiện tại có thể là ngành công nghiệp rất… mờ ám. Ngày nay, những người quyền lực nhất trong thế giới đôi khi lại là những gã đại diện. Nhiều thương vụ đang được “nắm đằng chuôi” bởi những tay cò, với yếu tố chính là sự ưu ái và quyền lợi cho nhau.
Tuy vậy, các tuyển trạch viên vẫn luôn là một phần không thể thiếu của các CLB bóng đá chuyên nghiệp. Họ là những người đảm bảo cho việc đầu tư chiêu mộ nhân tài của đội bóng không phải chuyện ném tiền qua cửa sổ, nhờ nhiều giờ nghiên cứu và kiểm tra background (lý lịch) cầu thủ nghiêm ngặt.
Vụ chuyển nhượng của Gabriel Martinelli – tài năng trẻ được nhắc đến ở đầu bài – chính là ví dụ điển hình cho hiệu quả của công tác tuyển trạch ấy.
Khi Martinelli cập bến Emirates vào mùa Hè 2019, rất ít người biết cậu là ai. Đó là cầu thủ lặn ngụp ở giải… hạng Tư Brazil chỉ chưa đầy một năm trước đó.
arsenalfc.comNhưng rồi thánh thần thiên địa ơi! Chính cậu nhóc vô danh tiểu tốt ấy lại ghi đến 10 bàn trên mọi đấu trường, trong mùa giải ra mắt ở Arsenal. Đó là lần đầu tiên một cầu thủ trẻ ghi được số bàn nhiều hơn một chữ số cho Arsenal trong một mùa giải, kể từ thời của Nicolas Anelka 20 năm trước.
Và một lần nữa xin khẳng định rằng, thành công của Martinelli ở Bắc London không đơn thuần chỉ là may mắn.
Mạng lưới tuyển trạch mà Arsenal giăng ra, đã dành hàng trăm giờ để theo dõi cầu thủ trẻ này. Họ không chỉ dõi theo video khi ngồi tại London Colney, mà còn quan sát người thật khi xách balo lên và đi tới Brazil. Họ không chỉ xem Martinelli thi đấu, mà còn khám phá cả tính cách của cậu bên ngoài đường pitch, trước khi “ấn nút” chuyển nhượng.
Miguel SchincariolFrancis Cagigao, người đóng vai trò quan trọng trong việc đưa Cesc Fabregas đến Arsenal hơn một thập kỷ trước, cũng là nhân vật trọng yếu đứng sau thương vụ kéo dài nhiều tháng lần này. Cagigao là người đứng đầu hệ thống tuyển trạch quốc tế của Arsenal. Ông đã đích thân sang Nam Mỹ để xem Martinelli thi đấu trong màu áo Ituano trước khi quyết định cuối cùng được đưa ra.
“Francis Cagigao lại ăn thêm một ván đậm nữa. Huyền thoại!” – Fabregas viết trong cơn phấn khích trên Twitter, chỉ vài giây sau khi Martinelli dốc bóng hơn 60 mét rồi sút tung lưới Chelsea hồi tháng Một. Tiền đạo Brazil cũng đứng thứ 6 trên Bảng xếp hạng 50 cầu thủ trẻ xuất sắc nhất - NxGn 2020 của Goal.com.
GettyThực ra, trước khi đầu quân cho Arsenal, Martinelli không hoàn toàn vô danh theo mọi nghĩa đối với các CLB tốp đầu châu Âu. Anh từng được tập thử 4 lần tại Manchester United trong giai đoạn 2015-17, thậm chí từng đá cặp cùng Mason Greenwood trong một trận giao hữu cấp độ U18 cùng Lincoln City.
Martinelli cũng từng có cơ hội tập thử ở học viện La Masia lừng danh của Barcelona. Nhưng rốt cuộc, không một ai trong số các “ông lớn” đó quyết định chiêu mộ cầu thủ trẻ đến từ Guarulhos, Brazil.
Arsenal đi sau nhưng lại về trước. Sau nhiều tháng trinh sát, Cagigao tin Martinelli sở hữu những phẩm chất cần thiết để thành công trên đất Anh. Pháo Thủ sau đó đã hành động, rồi nhanh chóng “chốt hạ” thương vụ với mức giá chỉ 6 triệu Bảng Anh.
GettyKhi vụ chuyển nhượng được xác nhận, một số chiếc lông mày đã nhướng lên. Hầu hết cho rằng tân binh 18 tuổi sẽ khoác áo các đội trẻ của Arsenal, hoặc thậm chí bị đẩy đi cho mượn ngay lập tức.
Nhưng đối với Paulo Freitas, trưởng nhóm nghiên cứu của Football Manager, chẳng có gì ngạc nhiên khi nhìn thấy tiền đạo trẻ này “dong buồm” đến châu Âu. Tài năng của Martinelli vốn đã rất nổi tiếng tại quê nhà. Freitas cũng đã biết đến cậu rất lâu trước khi vụ chuyển nhượng đến thủ đô xứ sương mù diễn ra.
Football Manager - game quản lý bóng đá nổi tiếng nhất - không chỉ vẫn dẫn đầu trong lĩnh vực của mình, mà còn phát triển được một mạng lưới trinh sát vươn xa chẳng kém gì những CLB lớn nhất ở châu Âu.
Football Manager / Divulgação“Chúng tôi có những trưởng nhóm nghiên cứu, đứng đầu việc nghiên cứu cầu thủ tại từng đất nước và giải VĐQG. Bên cạnh đó, là những trợ lý phụ trách theo dõi từng đội bóng” – Freitas chia sẻ với Goal. “Đơn cử như tôi là trưởng nhóm nghiên cứu tại Brazil. Và trong đội của tôi, có một người đảm trách riêng việc nghiên cứu về Flamengo”.
“Các đội trinh sát như thế lại rất đa dạng về quy mô, từ chỉ một vài người ở các giải đấu và đất nước nhỏ, đến hàng trăm người tại những giải và nước lớn hơn”.
“Những nhà nghiên cứu đảm nhiệm theo dõi các CLB, giải đấu và đất nước khác nhau lại thường xuyên giữ liên lạc với nhau, nhằm hạn chế tối thiểu các vấn đề như một giải đấu hay đất nước nào đó bị đánh giá quá cao hay quá thấp so với thực tế”.
GoalĐến đây, câu hỏi được đặt ra là việc “xem giò” cầu thủ của các nhà nghiên cứu Football Manager và các tuyển trạch viên chuyên nghiệp ở các CLB lớn khác nhau như thế nào?
“Điểm khác nhau cơ bản nhất là những tuyển trạch viên ngoài đời thực thường đánh giá một cầu thủ theo nhu cầu của một CLB, còn chúng tôi thì đánh giá cả cầu thủ và đội bóng của anh ta” – Freitas giải thích.
“Do đó, chúng tôi thường quan sát một nhóm cầu thủ và cách họ tương tác với nhau, hơn là tập trung vào riêng một cầu thủ như những trinh sát ngoài đời”.
“Số lần quan sát một cầu thủ cũng đa dạng. Trong đó, chúng tôi phải chứng kiến được những sự thay đổi quan trọng của cầu thủ đó trong mùa giải”.
“Thông tin mà chúng tôi thu thập được phải được quy đổi thành những con số, theo những thuộc tính được phân loại trong cơ sở dữ liệu. Ví dụ, một cầu thủ được đánh giá là dứt điểm tốt có thể được cho điểm sút là 14, trong khi một cầu thủ có kỹ năng dứt điểm đẳng cấp thế giới thì điểm sút sẽ là 18”.
 |
| Griezmann là fan cứng của dòng game FM |
Trong bối cảnh cuộc cạnh tranh các tài năng trẻ trên khắp thế giới đang khốc liệt hơn bao giờ hết, những nguồn tham khảo về những cầu thủ đó có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xúc tiến các thỏa thuận tiềm năng, đối với các CLB.
Chuyện cũng không khác đối với đội ngũ của Football Manager.
“Vấn đề này đôi khi xảy ra, và có sự khác biệt giữa các quốc gia tùy thuộc vào độ phổ biến của Football Manager” – Freitas thừa nhận.
“Sai số đã xuất hiện trong trường hợp của Gerson, người đã trưởng thành từ lò đào tạo của Fluminense và trở thành cầu thủ xuất sắc nhất của đội, nhưng rồi lại không thể thành công khi chuyển sang châu Âu”.
 |
| Sau 3 mùa giải, Gerson đã phải trở lại Brazil vì không thể thích nghi với bóng đá châu Âu. |
“Gerson giờ đã hồi hương, lại trở thành cầu thủ chủ chốt của Flamengo và dự kiến sẽ được triệu tập vào ĐTQG”.
Vậy còn Martinelli thì sao?
“Tôi không đích thân theo dõi Martinelli vì cậu ấy chơi bóng ở bang Sao Paulo trong khi tôi sống tại Rio, nhưng tôi vẫn theo dõi sự tiến bộ của cầu ấy từ khi còn chơi cho các đội trẻ của Ituano” – Freitas bổ sung.
 |
| Ảnh: Chỉ số của Martinelli trong Football Manager 2019 |
“Tài năng của Martinelli sau đó nở rộ tại giải trẻ Copa Sao Paulo danh tiếng, mặc dù đội của cậu ấy không thể tiến xa”.
“Chỉ một vài tháng sau đó, tài năng của Martinelli đã được khẳng định khi cậu ta gánh đội tiến đến vòng tứ kết của một giải đấu cấp quốc gia, dù chỉ mới 17 tuổi” – ông kết lại.