Liverpool'un İngiltere hükümetinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle ücretsiz izne çıkarılan personellerin maaşlarının yüzde 80'lik kısmının karşılanması yönündeki programdan yararlanmak istemesi, birçok insanı böylesine ayrıştırıcı bir konu karşısında birleştirdi.
The Spirit of Shankly isimli taraftar grubu son Şampiyonlar Ligi şampiyonu olan ve Şubat ayında bir rekor kırarak 2018-19 sezonu için 553 milyon pound'luk ciro açıklamış kulüplerinin salgın nedeniyle 200'e yakın personeli ücretsiz izne çıkarmak istemesinin sebebini sert bir şekilde sorguladı.
Birçok taraftar bu hamleyi kulübün gelenekselleşmiş sosyalist değerlerine bir ihanet olarak lanse ederken, kulübün efsane isimlerinden Jamie Carragher da sosyal medya hesabı üzerinden Liverpool'un açıklamasını alıntılayarak kulübün tüm saygı ve iyi niyet göstergesini kaybettiğini dile getirdi.
Kulübün diğer eski oyuncularından da bu karara sert tepkiler gelirken, yönetim bu kararında geri adım attı ve öfkeli taraftarlardan özür dileyen bir açıklama yaparak personellerin ücretsiz izne çıkarılmayacaklarını duyurdu.
Ancak kafalardaki soru işaretleri halen giderilmiş değil. Her ne kadar Liverpool'un ardından Tottenham ve Bournemouth da ücretsiz izin uygulamasından vazgeçmiş olsa da Newcastle United ve Norwich City geri adım atmış değil.
Taraftarların sorduğu tek bir soru var, Premier Lig'de kazanılan paralar nereye gitti?
Sonuçta yıllık 3.1 milyar pound değerinde yayın hakları geliri olan, dünyanın en zengin liginden bahsediyoruz ancak buna rağmen Premier Lig CEO'su Richard Masters geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada ligin askıya alınmasıyla birlikte bazı kulüplerin ciddi bir tehditle karşı karşıya kaldığını söylemişti.
Personellerinin yaklaşık 2 milyon pound değerinde olan yıllık ücretlerini bile karşılamaktan kaçınan kulüpler varken, ligin iş modelini de gözden geçirmek gerekiyor.
Getty/Goal
Liverpol Üniversitesi'nde futbol finansı derslerini veren Kieran Maguire, Goal'e yaptığı açıklamalara durumu şöyle anlattı:
"Ücretsiz izin programından yararlanmak isteyen sadece birkaç kulüp olduğunu vurgulamak isterim. Mali sıkıntılar yaşayan kulüpler var. Ancak ligin genelindeki kulüpler personel maaşlarını halen karşılayabildikleri için şu ana dek böyle bir talepte bulunmadı. Bu kulüpler durum kötüleşene kadar bu şekilde devam edecekler.
"Premier Lig'de 20 tane kulüp sahibi var ve bunlardan bazılarının ücretsiz izin programına bakış açısı farklı oldu. Bu yüzden konuyu da farklı açılardan ele almak gerekiyor. Öncelikle Premier Lig'den düşen kulüpler için bu program oldukça faydalı ve gerekli. Bununla birlikte Premier Lig'de Tottenham gibi gelirlerinin yüzde 39'luk bölümü maaş ödemelerine giden kulüpler de var.
"Bu tarz mali yapısı güçlü durumda olan kulüplerin ücretsiz izin programından faydalanmaları için bir gerekçe bulunmuyor. Ancak bu maaş yükünden kurtulmaları için de önlerinde yasal bir yol var.
"Liverpool örneğine bakacak olursak, kulüpte yıllık maaşı ortalama 30 bin pound olan 300 çalışan bulunuyor. Bu da yıllık olarak yaklaşık 10 milyon pound'a tekabül ediyor. Ama kulübün gelirlerini göz önünde bulundurduğumuzda bu rakam çok da bir şey ifade etmiyor.
"Örneğin Premier Lig'i 13. ve 14. sırada bitirmek arasında yaklaşık 2.5 milyon pound'luk bir ödül parası farkı var, bu yüzden kulüpler yeterli kaynaklara sahip.
"Günün sonunda Liverpool yönetimi yanlış bir karar verdiğini kabul ederek talebinde geri adım attı. Ancak içinde bulunduğumuz durum dört ay daha sürerse ve hükümet bu programı sürdürürse, ligdeki birçok kulübün personellerini ücretsiz izne çıkarmasını bekliyorum.
"Sonuçta ayda milyon pound'ları bulan bir maaş yükünüz varsa ve herhangi bir gelir elde edemiyorsanız, nakit paranız da tükenecektir."
Goal'e konuşan ve ismini vermek istemeyen bir kulüp yöneticisinin açıklamaları ise şöyle oldu:
"Kimsenin görmek istemediği bir nokta, futbol endüstrisinin sadece nakit temelli olduğudur. Her şey paranın kullanılabilirliğinin zamanlamasına bağlıdır.
"Buradaki iş modeli, bir kulübün 12 ay boyunca nakit pozisyonlarını planlaması üzerinedir. Öncelik budur. Oyuncularımıza ödemelerimizi yapabilmemiz için yeterli nakit akışımız var mı? Alacaklılarımıza ödeme yapabilmemiz için gerekli nakit akışımı var mı? Yeni oyuncu alabilmek için nakit akışımız var mı?
"Yüklü ödemelerin Mayıs ve Haziran aylarında gelmesinden ötürü yaşanan bu krizin zamanlaması birçok kulüp için iyi olmadı ve bu oldukça kritik bir durum.
"Buna ek olarak sponsorlar ödemelerini sezon başında veya sezon sonunda, hatta yaz aylarında yaparlar. Bu yüzden kulüpler ligin tamamlanamaması halinde sponsorluk gelirlerinin akıbeti hakında herhangi bir bilgiye sahip değiller.
"İş perspektifinden bakarsak, bu kulüplerin nakit akışlarında bir belirsizlik söz konusu. Burada bu modelden çıkmak için önümüzde kolay bir yol var, o da açıkçası futbolculara bu kadar yüksek ücretler ödemeyi bırakmak!"
Ve bu haftanın en çok konuşulan konularından birisi: Oyuncu ücretleri.
Liverpool sahipleri ücretsiz izin konusunda geri adım attıklarını duyururken, takımın kaptanı Jordan Henderson ise Premier Lig'de forma giyen meslektaşlarını Ulusal Sağlık Servisi (NHS) için yardım toplamak için örgütlemekle meşguldü.
Getty
Futbolcuların yürüttüğü bu çalışma, İngiltere Sağlık Bakanı Matt Hancock'ın futbolcuların ücretlerinde kesintiye giderek duruma yardımcı olabileceğini söylemesiyle tamamen gölgede kaldı.
İngiltere Milli Takımı ve Manchester United'ın eski oyuncusu Wayne Rooney, maaş indirimini kabul etmeyen futbolcuların günah keçisi olarak ilan edilmelerine karşı çıktı.
Örneğin Rooney'nin eski kulüplerinden Everton, Deloitte'in yayınladığı Futbol Para Ligi'nde 2018-19 sezonunda 187.7 milyon pound'luk gelirle 19. sırada yer alırken, oyuncularına ödediği toplam maaş o sezon için 154 milyon pound olmuştu.
İsmini vermeyen bir yönetici, bu konu hakkında ise Goal'e şöyle konuştu:
"Futbolcular adına üzgünüm. Onların ne kadar para kazandıklarına veya sürdürdükleri hayat tarzlarına üzülmüyorum ama bu olayda haksız yere yargılandılar.
"Burada futbolcuların 'kötü adam' olduklarını düşünmüyorum. Aksine toplum yararına yapmaya çalıştıkları işlere yürekten inanıyorum.
"Futbolcular paralarını kendilerini bilmeyen veya anlamayan kişilerin ceplerine koymak istemiyorlar, bu yüzden Henderson ve Milner gibi futbolcuların meslektaşlarını Ulusal Sağlık Sevisi fonuna yönlendirmelerine şaşırmıyorum. Herkes para sahipleri ile futbolcular arasındaki gerilimin her geçen gün arttığının farkında."Alt liglerdeki takımlar için ise oldukça üzgünüm çünkü bu kulüpler nakit akışlarını büyük ölçüde sponsorluk anlaşmalarına endekslemiş durumdalar. Ama hiçbir Premier Lig kulübü mevcut modelde finansal sorunlar yaşamamalı. Bu konuda açık olalım, eğer mali sıkıntılar yaşanıyorsa bunun sorumlusu tamamen kulüp sahipleri ve yönetimlerdir.
"Maaş kesintileri problemleri büyük ölçüde durduracaktır ancak bu kriz sisteme bir şok yaşatacaktır. Bu noktada günümüzde olduğu gibi öngörülemeyen finansal krizler sırasında kulüplerin kullanabileceği bir acil durum fonu oluşturulabilir."
Getty ImagesHarcamaları azaltmak ve oyunu daha adil ve hesaplı hale getirmek için birçok tartışma yapılıyor. Ancak Maguire, gelecekte radikal reformlar görebileceğimiz konusunda pek de iyimser değil.
"Taraftarların hafızası iyi değildir." diyen Maguire, şöyle devam etti: "Claudio Ranieri örneğine bakmamız yeterli, Leicester City ile imkansız bir şampiyonluk yaşadı ve sadece 8 ay sonra görevine son verildi.
"Büyük ihtimalle tüm bu sorunlar aşıldığında futbola kavuştuğumuz için hepimiz mutlu olacağız ve tüm bu tartışmaları unutacağız. Çünkü liglere verilen bu ara, futbolun günlük hayatımızda ne kadar önemli bir yer tuttuğunu bir kez daha göstermiş oldu. İlk maç oynanacak, bazı tartışmalı hakem kararları verilecek ve herkesin tüm odağı bu tartışmalar üzerine olacaktır.
"Premier Lig'de bir dönem maaş sınırlaması olduğunu unutmayın. Bundan dört yıl önce kısa vadeli maliyet kontrolü adı altında bir politika vardı. Bu sistem işe yaramaya da başlamıştı ancak geçtiğimiz Temmuz ayında 20 kulüp sahibi bu uygulamanın kaldırılması yönünde oy kullandı.
"Kısacası Premier Lig'de bir reformun söz konusu olması pek kolay değil. Premier Lig bugüne dek neyse, bundan sonra da öyle kalacak."
Liverpool taraftarı birlik olarak kulüp sahiplerine geri adım attırmış olabilir. Ancak tüm taraftarlar birlik olmadığı sürece futbol tekrar başladığında Premier Lig'in yaşadığı sorunlar da kaldığı yerden devam edeceğe benziyor.