OPTA Analiz | Süper Lig'e özel yaş problemi

Süper Lig'de 2019/20 sezonunun yaz transfer dönemi sona ererken, tüm transfer döneminin en büyük süksesi son güne kaldı. Radamel Falcao'nun, Sneijder, Eto'o, Van Persie, Mario Gomez, Quaresma, Nani gibi kariyerlerinde zirveleri gören bir oyuncu olduğu şüphe götürmez. Kolombiya milli takımı tarihinin en golcü oyuncusu (34) ve Avrupa Ligi tarihinin en golcü ikinci oyuncusu (30) gibi unvanlara sahip Falcao, Türkiye'ye de bu unvanların getirdiği beklentilerle misafir olacak.

Golcüler için ikinci bahar Süper Lig'de yaşanıyor

Peki Falcao Süper Lig'de "iş yapar" mı? Kolombiyalı yıldızın yaşı bir problem gibi gözükebilir ancak gözüktüğü kadar da büyük bir problem değil. Çünkü Süper Lig yaş almış, deneyimli oyuncuların kendilerini bulabildiği bir lig diyebiliriz. Bu yazıda biraz bundan da bahsedeceğiz.

Depophotos

Süper Lig'de son altı sezonda (Opta'nın detaylı analize başladığı 2014/15 sezonundan bu yana), bir sezonda bir oyuncunun 15 veya daha fazla gol attığı 22 örnek var. Burak Yılmaz bu başarıyı üç kez tekrarlayarak bu alanda ligin tepesinde yer alıyor. Diğer yandan Samuel Eto'o ve Hugo Rodallega, son altı sezonda ikişer kez 15 üstü gol atmayı başardı. Bu üç oyuncunun ortak noktası ise hepsinin 30 yaş civarında olması…

Süper Kupa

Galatasaray

GAL

5 Oca 202612:00

Trabzonspor

TRS

Bu çalışma esnasında öncelikle sezonun bitiş tarihini 1 Haziran olarak aldığımı ve çalışmadaki yaşları bu tarihler üzerinden hesapladığımı belirteyim. Örneğin geçen sezon ligde 30 gol atan Mbaye Diagne'nin yaşını 1 Haziran 2019'a göre, 2016/17 sezonunda 20 gol atan Cenk Tosun'un yaşını 1 Haziran 2017'ye göre hesapladık. Bu verilere bakıldığında son altı sezonda 15 veya daha fazla gol atılan 22 olayda, bunu başaranların 15'i (%68) 30 yaşın üstünde.

Genç göçleri

Peki diğer oyuncular kimler? Aşağıdaki tabloda bu isimleri göreceksiniz ve belki de dikkatinizi çeken başka bir şey olacak.

Bu tabloda yer alan isimlerin neredeyse tamamı, en geç 6 ay sonra başka takımlara transfer oldu. Burak Yılmaz, 2014/15 sezonunun ardından devre arasında Çin'e, Cenk Tosun da 2016/17 sezonunun ardından devre arasında İngiltere'ye, Riad Bajic ise 2016/17 sezonunun bitimiyle İtalya'ya gitti. Mbaye Diagne henüz sezonun bitmesini beklemeden, 20 gol ile Galatasaray'a transfer oldu. Vedat Muriqi ve Fernandao ise bu sezonlarının ardından Fenerbahçe'nin yolunu tuttu. Bu isimler arasından transfer yapmayan tek isim ise Edin Visca. Yani, Süper Lig'de 15 golü geçmenize rağmen 30 yaşınızı geçmediyseniz birileri sizin peşinize düşüyor.

Depo photos

Peki bu durum, hedeflediğimiz seviye olan Avrupa'nın beş büyük liginde nasıl gözüküyor? Süper Lig, bünyesinden genç golcü çıkarma konusunda Avrupa'nın bir hayli gerisinde. Avrupa ligleri gençlik ateşiyle yanıp kavrulurken, Süper Lig invizaya çekilmek isteyen deneyimli oyuncuların sevdiği bir durak haline geldi. 2014/15 sezonu başından bu yana Bundesliga'da bir sezonda en az 15 gol ile sonuçlanan 26 performansın sadece 5'i 30 yaş üstü oyunculardan gelirken, 21'inde bunu başaranlar 30 yaş altı isimlerdi. Keza bir diğer oyuncu fabrikası Ligue 1, bu alanda Bundesliga'nın sadece %0,2 gerisinde yer alıyor.

Kralların yaşlandığı zamanlar

Süper Lig zamanla yaşlı golcüleri seven, yaşlı golcülerin de onu sevdiği bir ortam haline geldi. Zamanla dedik, çünkü son dört sezonun üçünde ligin gol kralları 30 yaş üstü iken (Bafetimbi Gomis, Vagner Love & Mario Gomez), 2000'li yılların başından bu yana sadece Alex de Souza (2010/11) ve Arif Erdem (2001/02, İlhan Mansız ile birlikte) 30 yaş üstü gol kralı olarak kayıtlara geçtiler. Mario Gomez'e kadar, ligin 2000'li yıllardaki 16 sezonunun 14'ünde gol kralları 30 yaş altındaydı.

Gol kralları tarihinde daha da geriye gittiğimizde yaş mevzusu daha çok dikkat çekici hale geliyor. Ligde 1979/80 ile 1998/99 sezonları arasında geçen 20 sezonda sadece üç gol kralı 30 yaş üstünde çıkıyor: Aykut Kocaman (30,2), Tarık Hodzic (33,4) ve Mustafa Denizli (30,6). Bu dönemden öncesinde sadece üç adet 30 yaş üstü isimle karşılaşıyoruz: Cemil Turan (31,3), Ogün Altıparmak (32,6) ve Metin Oktay (33,4). Özetle, Süper Lig tarihinde oynanan 61 sezonda sadece 11 adet 30 yaş üstü gol kralı olurken, bu isimlerin üçü son dört sezonda ortaya çıkmış oluyor.

Bu trendin getirdiği perspektiften bakınca Falcao için yaş problemi, bir problem olmaktan çıkıyor. Ligue 1'deki verilerini de göz önüne alırsak, fiziksel olarak hazır olduğu taktirde Falcao'nun ligin altını üstüne getirmemesi için bir sebep yok. Nitekim, krallık yarışındaki rakiplerinin çoğu en az kendisi kadar yaş almış durumda.

Mutluluk: Mutualizm

Falcao'nun Süper Lig'i anında etkisi altına alacağını söylemek, büyük bir futbol tespiti değildir. Bu tarz futbolcuların sadece rüzgarlarıyla bile maçlar kazandırdığını, ligin fenomenleri haline geldiklerini çok gördük. Özellikle global futbolcu üretiminde yoksunluk yaşayan Türkiye'de, bu isimlerin ortaya koyacağı şeyler sadece saha içinde önem arz etmeyecektir. Zamanında Roberto Carlos'un Fenerbahçe'ye, Drogba'nın yine Galatasaray'a, Eto'o'nun Antalyaspor'a, Cisse'nin ve Vagner Love'ın Alanyaspor'a katkılarını sadece gol sayıları üzerinden yorumlamak yanlış olacaktır. Bu isimler ortaya bir fikir olarak geldiklerinde, ülke futboluna etkileri eksponansiyel olarak artış göstermelidir.

Yine de şapkayı önümüze koyup düşündüğümüzde biz bu isimlerden neler aldık, bu isimler bizden neler aldılar ve bu ilişkiler karşılıklı çıkarlar güdülerek mi sürdürüldü gibi soruların cevapları sanki istenilen cevaplar değil gibi. Falcao'nun gelişindeki bu bayram havası, giderken ardında bıraktıklarını kutlama havasına evrilsin istiyorsak, bu ilişkiyi sadece "parayı verdik geldi" - "paramı alıp işime baktım" seviyesinden daha ileri boyutlara taşımamız gerekir.