Efsane mi, gerçek mi: Solaklar penaltı atamaz

Penaltı, futbolun en kolay gol atma yöntemi. Bu yüzden olsa gerek kaçırıldığında da hayal kırıklığı aynı derecede büyük oluyor.

Penaltı fikri ilk kez 1891’de ortaya çıktı. İngiliz centilmenlerinin oyunu olarak doğan futbolda pek tabii ki centilmen bir oyuncu golü engellemek için faul yapmazdı. Ancak futbol bu, nabız da 200’lere kadar çıkmaya başlayınca bastırılmış duygular daha fazla ortaya çıkıyor, centilmenlik ikinci planda kalıyor. Golün koktuğu o anlarda yapılan fauller neticesinde İrlandalı kaleci William McCrum ortaya penaltı fikrini atıyor. Uzun tartışmalarından ardından penaltı, 2 Haziran 1891’de futbolun içerisine giriyor. Zamanla penaltı, kazananın bir türlü belirlenemediği maçlarda son çare olarak kullanılmaya başladı. Yazı tura atmaktan daha iyi bir fikir olduğu kesin.

Pek tabii ki penaltıların başına topa vurmakta usta oyuncular geçer. Hepimiz biliyoruz ki bu sadece ustalıkla değil psikolojik de bir savaş. Top penaltı noktasına konduğunda kaleci her zamankinden daha büyük bir kale, futbolcu da her zamankinden daha küçük bir kale görür. Bu çok normal. Ustalık konusuna geri dönersek bir iddia var ki üzerine konuşmaya değer; Solaklar penaltı atamaz!

Hemen Opta verilerine başvuruyoruz ve verilerin tutulmaya başlandığı 2014/15 sezonundan itibaren Süper Lig'de penaltıları kimlerin attığına bakıyoruz.

Geride kalan yaklaşık 5,5 sezonda hakemler 609 kez penaltı düdüğü çaldı. Bu penaltıların 475’ini sağ ayaklı ustalar, 134’ünü de sol ayaklı ustalar kullandı.

Sağ ayakla kullanılan 475 penaltının 369’u golle sonuçlanırken 78’ni kaleciler kurtardı. 16 şut auta çıktı, top 12 kez de direkten döndü. Bir başka deyişle sağ ayaklı futbolcular ayaklarına gelen gol fırsatını %77.7 oranında değerlendirdi.

Sol ayaklıların penaltı atamadığı iddiası da burada çürüyor. Çünkü sol ayakla kullanılan 134 penaltının 109'u golle sonuçlandı. 19'unu kaleci kurtarırken, 6'sı da fileler yerine reklam tabelalarıyla buluştu (ilginç bir not, solakların penaltısı bu periyotta hiç direğe çarpmamış). Yani solaklar %81.3 oranında başarı gösterdi. Bu da sağlaklardan %3.6 daha iyi olduklarını ortaya koyuyor.

Kariyerinin bir dönemini Çin’de geçirmiş olsa da Burak Yılmaz son 5,5 senede Süper Lig’in en çok penaltı kullanan oyuncusu. Burak kullandığı 22 penaltının 20'sini filelerle buluşturmayı başardı. Ancak her sağlak onun kadar becerikli değil. Golcülüğünden şüphe edilemeyecek isimlerden Hugo Rodallega 7 penaltının 3’ünü, Papiss Cisse 7 penaltının 2’sini ve Muhammet Demir de 7 penaltının 2’sini filelere gönderebildi. Bu isimlerin hepsi de sağ ayaklı.

AA

Konunun solaklar listesine baktığımızda ise Emre Belözoğlu liste başı gözüküyor. 39 yaşındaki yıldız, kullandığı 16 penaltının 13’ünü ağlara gönderdi. Yakaladığı %81.25 oranı da solakların ortalama penaltı becerisiyle örtüşüyor. Kötü penaltı kullanan solağı mı soruyorsunuz? Son 5,5 senede birden fazla penaltı kullanıp da %50’nin altında isabet sağlayan çıkmadı.

Süper Lig'de eğer farkın açılmadığı, atılacak bir golün çok da önemli olmadığı o tip maçlardan birini izlemiyorsanız penaltı kazanıldığında şüphesiz hem mental hem de yetenek olarak takımın en iyisi topu beyaz noktaya koyacaktır. Eğer bu isim bir solaksa ‘solaklar penaltı atamaz’ klişesini aklınıza getirip endişelenmenize gerek yok. Onlara biraz daha fazla güvenebilirsiniz.