YORUM | Rusya ve Ukrayna arasındaki kriz futbolu nasıl etkileyebilir?

Ukrayna’nın doğusunda Donbas olarak bilinen Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki Rusya destekli ayrılıkçılar, 2014’te Ukrayna’dan ayrılarak bağımsızlıklarını ilan etti.

O dönem sıcak temasların da yaşandığı bölgede Shakhtar Donetsk’in stadyumu, hükümet birlikleri ile Rus yanlısı ayrılıkçılar arasındaki çatışma sırasında bombalı saldırıda hasar gördü. 

Shakhtar o sezon iç saha maçlarını Ukrayna'nın batısındaki Lviv şehrinde oynamak zorunda kaldı. Buna, Şampiyonlar Ligi maçları da dahildi. 

Bir başka Ukrayna Ligi kulübü Zorya Luhansk'ın stadyumuna da havan topu isabet etti, bu da koltukları parçaladı ve sahasında hasar bıraktı.  

Yine bu süreçte Rusya-Ukrayna krizi, Avrupa’da futbolun en üst şampiyonası başlarken de kendini hissettirdi.

Euro 2020 formalarında “Kırım” teması yaratan Ukrayna, Rusya’nın tepkisini çekti. 

Geçen 8 yıllık süreçte Ukrayna-Rusya arasındaki kriz halı altına süpürülmeye çalışılsa da Rus lider Putin, son olarak parlamentodan “Ukrayna’ya gir” yetkisini aldı.

Öte yandan Batı dünyası adına ABD lideri Biden şu açıklamayı yaptı: “Rusya’nın iki büyük finans şirketine yaptırım uygulayacağız. Rusya saldırganlığına devam ederse yaptırımları artıracağız.” 

Son dönemde yaşanan olaylar, futbolu etkilemeyecek desek çok iyimser olur. Öyle ki ilk Rus birliklerinin Ukrayna sınırına geldiği haberiyle birlikte 2022 Şampiyonlar Ligi finalinin St Petersburg’dan alınıp alınmayacağı konuşulmaya başlandı. Bilindiği üzere 2021-22 Şampiyonlar Ligi finali, Rus devi Zenit'in sahası olan St Petersburg'daki Gazprom Arena'da oynanacak. 

Kriz ortamında bu finalin Rusya’dan alınarak bir başka ülkeye verileceğini düşünüyorum. Öyle ki UEFA; karşılaşmaya gidecek taraftarları ne ile ikna edebilir, bilmiyorum. Pandemi ile birlikte azalan seyirci ortalamalarının yeni yeni toparlandığı şu dönemde savaşın kapıda olduğu bir ülkede organizasyon yapılamaz gibi geliyor.  

Ek olarak Rusya’da her şey planlandığı gibi gitse bile Batı dünyasının ülkeleri, vatandaşlarını kesinlikle Rusya’ya gitmemelerini isteyecektir. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu birçok ülke vatandaşlarını bölgeden tahliye etmeye başladı. 

Tüm bunlara rağmen, St Petersburg yerel organizasyon komitesi başkanı Alexey Sorokin, finalin planlandığı gibi devam edeceği konusunda ısrar etti. 

 Sorokin, TASS'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: 

 “İngiliz medyasından gelen çeşitli yorumları dikkate almıyoruz. Son 15 yıldır final organizasyonu almak içi uğraşıyoruz. 

 “UEFA büyük bir uluslararası spor organizasyonudur, siyasi bir bağlamın dışında faaliyet göstermektedir. Organizasyon komitesi ve UEFA bu konuda herhangi bir görüşme yapmadı ve yapamaz. 

 "Planladığımız gibi finale hazırlanıyoruz. 50 binden fazla yabancı taraftarın gelmesini bekliyoruz." 

Açıklamaya bakınca 50 binden fazla yabancı taraftarın gerçekten aşırı iyimser bir sayı olduğunu düşünüyorum. Ayrıca UEFA da siyasi bağlamın dışında hareket eden bir kurum mu emin değilim... 

Krizin futbolu ilk olarak etkileyecek yönü Şampiyonlar Ligi finalinin Rusya’dan alınacak olması gibi duruyor. 

İkinci sırada ise yerel liglerin durumu geliyor. Ukrayna Ligi’nin cuma günü başlaması planlanıyor. Ancak her an erteleme gelebilir.

Öyle ki Ukrayna lideri Zelenskiy, 18-60 yaş arası erkek vatandaşları askere çağırdı. Bu ortamda kesinlikle ligler düşünülecek seviyede değil. Ertelenme veya askıya alınma durumu gerçekleşecektir. 

Ülkemizde de bir dönem çalışan Mircea Lucesu, takımını krizden dolayı Antalya’ya kampa aldığına dair iddiaları ise şöyle yanıtladı:  

“Ukrayna'nın her yerinde takımımla maça çıkarım. 2014'teki olaylarda Donetsk'te son ana kadar takımın başındaydım. Kimseden çekinmiyorum ve korkmuyorum.

Dinamo Kiev'in ikinci bir karara kadar Antalya'dan ayrılmaması gibi bir şey söz konusu değil. Takım hazırlıklarını tamamlayınca Kiev'e geri dönecek. Kamp programları üç ay önceden belirlendi. Bizim işimiz futbolu güzelleştirmek.” 

Mircea Lucescu, sağduyu çağrısı yapıyor ama takımlardaki özellikle yabancı futbolcuların durumu da belirsizliğini koruyor.  

Shakhtar Donetsk’te 22 yaşındaki bir Brezilyalı olduğunuzu düşünün. Olayların göbeği Donetsk’te futbol oynamak akıllarına geleceği son şey olacaktır. Bu gibi örnekleri -Mario Gomez- ülkemizde de sıklıkla ne yazık ki yaşadık. 

Bu yüzden krizin etkileyeceği bir başka futbol yönü de transfer piyasasında olacaktır. Yaz transfer döneminde birçok yabancı futbolcu ülkeden ayrılmanın planlarını yapacaktır. Bu yüzden Ukrayna Ligi’nde takımlar da yerel oyunculara kafasını çevirirken yabancı futbolcuların da ülkeden ayrılmasıyla bir hareketlilik olacaktır. 

Son olarak ise Zorya Luhansk ve Shakhtar Donetsk’in durumunu merak ediyorum. Luhansk ve Donetsk şehirleri tamamen Ukrayna’dan ayrılmanın planlarını yaparken bu kentlerin bağımsızlığını Rusya tanımış görünüyor.

Donbas bölgesinin bağımsızlığını isteyen Rusya, ilerleyen adımlarda bu toprakları sınırlarına katmayı amaçlayacaktır.

Bu noktada, bölgenin futbol takımları da Ukrayna Ligi’nde mücadele edemeyecektir. Kısa vadede olmasa da uzun vadede bu takımlar Rusya Ligi’nde mücadele edebilir mi, zaman gösterecek.  

Özetle uluslararası arenada yaşanan siyasi bir kriz futbolu da etkileyeceğe benziyor.

Organizasyonların Rusya’dan alınması, yerel liglerin askıya alınması ve transfer piyasasındaki olası hareketlilik etkilerin başlıca örnekleri gibi duruyor.