Frenkie de Jong

Er gaat tegenwoordig geen dag voorbij dat er niet over Frenkie de Jong wordt gesproken. De middenvelder heeft zich niet alleen ontwikkeld tot een sleutelspeler bij Ajax, maar heeft ook in rap tempo naam gemaakt bij het Nederlands elftal.

Het begon voor De Jong echter allemaal in Tilburg.

Hij speelde tien jaar voor Willem II en hoewel hij slechts drie wedstrijden in het eerste elftal voetbalde, heeft hij op vrijwel iedereen binnen de club indruk gemaakt.

Ook op Robert Braber, met wie De Jong samenspeelde bij De Tricolores. Vooral de bravoure die de huidige Ajacied op het trainingsveld etaleerde, was volgens hem ‘opvallend’.

"Hij had nul angst. Hij haalt de bal op en maakt zijn acties. Het is positieve arrogantie," stelt Braber in gesprek met Voetbalzone.

"We speelden met Jong Willem II tegen Feyenoord en jongens als Lex Immers, Tonny Vilhena en Jens Toornstra deden bij de tegenstander mee. We verloren met 3-2, maar op het middenveld waren we heer en meester. Frenkie de Jong speelde die gasten helemaal zoek, hij liep ze aan alle kanten voorbij. Toen wist ik: deze jongen kan zó goed voetballen."

De Jong tekende in augustus 2013 zijn eerste profcontract en maakte in mei 2015 in een thuiswedstrijd tegen ADO Den Haag zijn debuut voor Willem II. In augustus 2015 tekende hij echter bij Ajax, al zou hij op huurbasis nog wel een jaar bij Willem II blijven. Omdat hij echter weinig aan spelen toekwam, vertrok hij al in de winter naar Amsterdam.

Willem II was verwikkeld in een degradatiestrijd en als Jurgen Streppel een middenvelder wilde laten invallen, koos hij vaker voor Braber dan voor De Jong.

"Maar ik voelde mij geen concurrent van Frenkie. Ik kwam er vaak in als breekijzer, niet als echte middenvelder," geeft Braber aan.

Dat De Jong weinig minuten maakte, had volgens Streppel ‘niet louter’ met diens leeftijd te maken.

"Ook met de situatie waarin Willem II zat. Er werden andere dingen gevraagd dan De Jong kon brengen," aldus Streppel.

De Jong was af en toe te 'frivool', weet voormalig beloftentrainer Dirk Heesen.

"Het was een lastige situatie. Enerzijds zie je dat hij superkwaliteiten heeft. Anderzijds komt er bij zijn spel risico kijken. Als het hangen en wurgen is om de punten binnen te halen, dan ga je toch twijfelen of je zo’n speler moet opstellen. Het was tricky," vertelt Heesen. 

Voor De Jong maakte Ajax formeel één euro over. "Het grootste litteken in vijf jaar Willem II," zo kwalificeerde Berry van Gool de transfer in een interview met het Brabants Dagblad.

De algemeen directeur baalde er duidelijk van dat de inmiddels drievoudig international van Oranje zo weinig speeltijd kreeg: "Maar het klikte niet tussen hem en Streppel."

Heesen is echter van mening dat die denkwijze te kort door de bocht is.

"Het is je reinste onzin dat mensen beweren dat hij van Streppel geen kans heeft gekregen in het eerste elftal," reageert Heesen op de uitspraken van Van Gool.

"Je moet kijken wat wel en niet kan. Het is niet zo dat je iemand zomaar kan laten spelen omdat je hem toevallig een goede voetballer vindt. Soms heeft iemand nog één of twee jaartjes nodig. Als wij hem op zijn twintigste hadden gehad, had hij gewoon gespeeld. Hij was toen nog een aantal jaar jonger, dus reken maar uit."

Ook Braber heeft zo zijn mening over de toenmalige situatie van De Jong.

"Als je niet speelt en iedereen ziet dat je een megatalent bent, dan wordt er al gauw gezegd dat er geen klik is met de trainer," zegt Braber, die sinds afgelopen zomer voor amateurvereniging RKSV Halsteren speelt.

"Iedere voetballer wil spelen en als je speelt, heb je sneller een klik met de coach. Speel je niet, is die klik er minder snel. Zo zwartwit is het soms."

Streppel en De Jong voerden in die tijd geregeld gesprekken over de positie van het talent. De oefenmeester zag in hem een controlerende middenvelder, terwijl De Jong voor zichzelf een meer aanvallende rol in gedachten had.

"Het was geen moeilijke jongen, maar wel iemand die heel goed wist wat hij wilde," vertelt Streppel. "In zijn laatste jaar bij Willem II merkte je dat hij wat ongeduldiger werd. Uiteindelijk was hij in Tilburg ook doorgebroken, maar je gaat niet van Willem II naar de internationale top. Frenkie is ook echt een typische Ajax-speler, iemand die met bravoure speelt."

De Jong maakte in september 2016 zijn debuut in het eerste van Ajax, nota bene in een bekerwedstrijd tegen Willem II.

Sindsdien is het snel gegaan met de ontwikkeling van De Jong, want hij is een onbetwiste basisspeler, verlengde zijn contract tot medio 2022 en wordt begeerd door alle Europese supermachten.

Barcelona heeft De Jong volgens de Spaanse sportkranten hoog op het verlanglijstje staan, maar de belofte zei in september tegen Voetbal Inside dat een overstap naar het Camp Nou ‘op dit moment een gesloten boek’ is.

"Ik had voor mezelf wel redelijk snel door dat ik bij Ajax wilde blijven. Dus ik ben hartstikke blij dat ik nog bij Ajax speel," benadrukte de 21-jarige middenvelder eerder dit seizoen.

Desondanks twijfelen maar weinig mensen eraan dat De Jong op een dag voor een club als Barcelona speelt.

"Ik hoop dat hij ergens gaat spelen waar hij zijn talent mag blijven uiten, want daar wordt hij alleen maar beter van. Een Barcelona of Manchester City," zegt Heesen.

Cemal Yilmaz, die als jeugdtrainer eveneens met De Jong samenwerkte bij Willem II en nu de coach is van SVSSS uit Udenhout, sluit zich bij Heesen aan:

"Waar hij gaat eindigen? Bij Barcelona. Of bij Manchester City, want ook Josep Guardiola is een trainer die bij hem zou passen. José Mourinho en het type spel dat Manchester United speelt, niet."

Jan de Hoon, tot mei 2017 hoofd jeugdopleiding van Willem II, vermoedt dat De Jong ook aan het niveau van Barcelona rap zou kunnen wennen.

"Dat is een kwaliteit. Als hij op een hoger niveau wordt uitgedaagd, dan past hij zich aan. Dat is een kernmerk van een talent. Bij de beloften deed hij dat ook al."

De interesse in De Jong is enorm, maar door zijn contract tot 2022 staat directeur spelersbeleid Marc Overmars hoe dan ook sterk in de onderhandelingen.

Mocht De Jong in de zomer alsnog vertrekken uit de Johan Cruijff ArenA, dan krijgt Willem II toch nog méér dan die symbolische euro die men drie jaar geleden kreeg overgemaakt van Ajax.

Stel: Ajax en Barcelona bereiken een akkoord over een som van vijftig miljoen, dan ontvangt Willem II vanwege afspraken over een doorverkooppercentage en de solidariteitsbijdrage ruim vier miljoen euro. RKC Waalwijk kan rekenen op iets meer dan 2,2 miljoen.

De kersverse trainer van Anorthosis Famagusta, Streppel, sluit niet uit dat De Jong zijn toekomst voor zichzelf reeds heeft uitgestippeld:

"Ik weet dat Willem II er alles aan gedaan heeft om hem een nieuw contract te laten tekenen, maar hij had voor zichzelf al besloten dat hij naar Ajax wilde. Het zou me niet verbazen als hij nu op dezelfde manier op één mooie club wacht. Een belangrijke eigenschap…"

Braber has destijds niet het idee dat zijn teamgenoot bij een absolute topclub zou belanden, maar moet daar nu toch op terug komen:

"Toen De Jong bij Willem II speelde, dacht ik niet: die gaat bij Barcelona spelen. Maar als hij zich zo blijft ontwikkelen, weet ik zeker dat hij in de top van Europa gaat voetballen en dat hij een vaste waarde wordt in Oranje."

De Jong stond dit seizoen in meerdere wedstrijden als verdediger opgesteld bij Ajax, maar ook vanuit de achterste lijn denkt hij aanvallend. De Jong dribbelt vaak het middenveld in om een overtalsituatie te creëren of laat een dribbel volgen door een steekpass.

Oud-Ajax-middenvelder Arie Haan noemde De Jong in het Algemeen Dagblad al 'een openbaring':

"Nu ga je misschien lachen, maar hij is een betere versie dan Franz Beckenbauer. Wat ik daarmee vooral bedoel: De Jong heeft ook nog snelheid en hij passeert zo makkelijk. Dat is een enorm wapen."

Ook Dirk Heesen moet bij de dribbels van De Jong denken aan stervoetballers van weleer:

"Ruud Krol was de allereerste die het veld overstak. Daarna kwam Frank Rijkaard, die voor Ajax een extra man op het middenveld werd. Beckenbauer deed het ook. Als De Jong de bal gaat halen bij André Onana en gaat dribbelen, is dat een genot om te zien."

Dat een dribbel ook af en toe de mist inging bij de beloften van Willem II, nam Jan de Hoon voor lief:

"Als je jong bent en jezelf aan het ontwikkelen bent, mag je fouten maken. Ik denk: dan gaat het maar een keer mis. Als dat gebeurt, dan denkt De Jong vanzelf: waar op het veld kan ik de dribbel inzetten? En moet ik dan met rechts of met links dribbelen? En hoe zet ik mijn lichaam erin?," aldus de voormalig jeugdtrainer en opleider van Willem II.

Een van de andere vaardigheden waar De Jong mee imponeert, is de stepover. Door over de bal heen te stappen zet hij tegenstanders op het verkeerde been en kan hij in de andere richting opendraaien.

"Niets nieuws," zegt Yilmaz, die De Jong leerde kennen bij de B’tjes. "Zo speelde Frenkie onder mijn hoede ook al. Hij kon heel snel draaien en versnellen met de bal."

Braber kent de trucs van De Jong ook nog van het trainingsveld:

"Die lichaamsschijnbewegingen heeft hij altijd al gehad en ze zijn ook altijd functioneel. Hij is wendbaar en zette iedereen op het verkeerde been."

Bij Jong Willem II speelde De Jong verder samen met onder anderen Alper Öztürk, die destijds de aanvoerdersband droeg. De verdediger, 23 jaar, redde het zelf niet bij Willem II en voetbalt nu met Braber bij RKSV Halsteren. Hij is De Jong echter niet vergeten:

"Ik heb voetbalfoto’s boven mijn bed hangen. Op een van die foto’s staat De Jong. Als ik daarnaar kijk, dan vind ik dat heel leuk. Die heeft het toch maar even gered, denk ik dan," memoreert Öztürk.

"Het was heerlijk om met De Jong te spelen. Hij zorgde echt dat er voetbal in de ploeg kwam. Als verdediger was het heel makkelijk, want je kon De Jong ook in de dekking aanspelen. En of hij nou voorin stond of in de eigen zestien, hij wist er wel raad mee. Hij draaide altijd weg. Als je hem aanspeelde, hoefde je niet eens te coachen. Hij kijkt over zijn schouder, zet een tegenstander op het verkeerde been en draait weg."

De overstapjes die De Jong laat zien bij Ajax, komen ook Jerson Cabral bekend voor. De aanvaller van Levski Sofia vond het 'lekker brutaal' zoals De Jong zich tijdens de training van Willem II manifesteerde:

"Hij doet dat zo nonchalant. Hij heeft een houding van: ik doe het wel even. Mooi om te zien. Hij stuurde zelfs de oudere jongens het bosje in. Hij voetbalt intuïtief. Hij denkt niet na over wanneer hij een overstapje wil doen. Als het gebeurt, gebeurt het. Hij weet op zo’n moment: dit moet ik doen om mijn tegenstander af te schudden."

Hoewel De Jong bij Willem II dus lang niet alles speelde, was het voor Cabral duidelijk wie in ieder geval op technisch gebied de beste was op het trainingsveld: Frenkie de Jong.

"Frenkie wist ook wel dat hij de beste was, maar dat liet hij niet blijken door gekke dingen te doen. Hij speelde met bravoure, lef en durf en is niet snel onder de indruk," gaat Cabral verder.

Hij kon bij Willem II goed opschieten met De Jong en na afloop van het seizoen was het gebruikelijk dat de spelers met elkaar van shirtje ruilden.

"Ik zei: 'Frenkie ik wil jouw shirtje.' Hij keek mij verbaasd aan en vroeg: 'waarom wil je mijn shirtje?' Ik zei: 'omdat ik weet dat jij een grote gaat worden.' Zijn shirtje ligt nog steeds bij mij thuis, rugnummer 24.

"Ik zag dat hij iets speciaals had. Zijn ontwikkeling verbaast mij dan ook niets. Waar hij gaat eindigen? Dat is moeilijk te zeggen, maar ik hoop bij Barcelona. Die kwaliteiten heeft hij."

Jan de Hoon sluit zich bij Cabral aan. De ex-jeugdcoach denkt dat De Jong 'de rol van Andrés Iniesta' kan overnemen bij Barcelona:

"Ze hebben Sergio Busquets al, maar dat is een ander type dan Frenkie. Dan kom je eerder bij een type-Iniesta terecht, die met de bal aan de voet iets kan creëren."

Ondanks dat De Jong vaak in de defensie wordt geposteerd, ziet vrijwel iedereen de toekomst van de speler op het middenrif liggen.

"Hij gaat op het middenveld bij een heel grote en mooie club eindigen. Bij een nog grotere club dan Ajax," zegt Heesen bijvoorbeeld.

In de jeugd van Willem II speelde De Jong als ‘tien’, maar inmiddels is hij omgeturnd tot controlerende middenvelder.

"Op die positie komt hij het best tot zijn recht. Daar kan hij in de drukte wegdraaien en iets nieuws creëren," zegt Streppel.

"Maar ik ben ervan overtuigd dat hij ook op ‘tien’ kan spelen. Goede voetballers, zoals hij, kunnen op iedere positie uit de voeten."